Antalya, Aydın Balıkesir ve İzmir
Şükrü KIZILOT
06.06.2012
BU dört ilin özelliği, çalışan devlet memuru sayısından daha
fazla memur emeklisinin o ilde yaşaması..
Bu dört ilin dışındaki illerde memur emeklilerinin sayısı,
çalışan memurlardan daha az.
DENİZ KENARINDA EV VE TEKNE
Hani bazen “Emekli olunca, deniz kenarında bir eve
yerleşeceğim. Bir tekne alıp, balık tutacağım” diyenler vardır ya..
Bunların bir kısmı dediklerini yapıp, deniz kenarında bir eve yerleşmişler.
Ancak ne kadarı tekne veya kayık almış ya da balık tutuyor?
İşte o belli değil!
Dört ilimizde aktif olarak çalışan memur sayısı ve TC Emekli Sandığı’ndan
(4/c), aylık alanların (emekliler veya dul-yetimleri) sayısı tabloda
gösterilmiştir.
İŞÇİLERİN DURUMU
İller itibariyle çalışan ve emekli aylığı alan işçilere
baktığımızda, memurlarınkinden farklı bir tablo ile karşılaşıyoruz.
Antalya, Aydın, Balıkesir ve İzmir’de yaşayan SSK emeklisi sayısı, aktif
çalışan SSK’lı (4/a’lı) işçi sayısının çok altında.
Ancak Sinop, Zonguldak ve Karabük’te, işçi emeklisi sayısı, aktif olarak
çalışan SSK’lılardan çok fazla..
ESNAF VE TÜCCAR EMEKLİSİ
Olaya esnaf, tüccar ve şirket ortakları açısından
baktığımızda; illerin yarısından fazlasında, Bağ-Kur’dan (4/b), emekli aylığı
alan sayısının, aktif sigortalılardan yani Bağ-Kur’lulardan daha fazla olduğu
fark ediliyor.
Aylık yönünden durum böyle ama emekli olunca çalışmayı bırakmak gerekmediği
için, Bağ-Kur emeklilerinin çoğu çalışmaya devam ediyorlar..
AKTİF-PASİF ORANI
Ocak 2012 itibariyle, aktif yani çalışan sigortalı (SSK’lı,
Bağ-Kur’lu ve memur vs.) sayısı 17 milyon 357 bin, (bunun 11 milyonu SSK’lı, 3
milyonu Bağ-Kur’lu, 2.6 milyonu memur, kalanı diğerleri) pasif yani aylık alan
sigortalı sayısı ise 9 milyon 308 bin.
Buna göre aktif/pasif oranı 1,86. Başka bir anlatımla, çalışan 186 sigortalıya
100 emekli düşüyor. Bu oran 2002’de 2.04, 2006’da 1.95, 2009’da 1.78, 2011’de
1.86 idi.
İdeali çalışan 4 kişiye ya da 3 kişiye bir emekli düşmesi. Aktif-pasif oranının
1.86 olmasında; yüzde 38 civarındaki kayıt dışı istihdamın büyük payı var.
1.86’lık oran, sosyal güvenlikteki açığın da önemli nedeni..